Իրան
ՈՉ ՄԻ ԱՐՋ
107 ՐՈՊԵ
2022
Թուրքիային սահմանակից փոքրիկ իրանական գյուղում ենք, որտեղ ռեժիսորը հետևում է նոր ֆիլմի նկարահանումներին։ Տեղանքը սահմանից կես ժամվա ճանապարհի վրա է, և պատմում է մի դժբախտ զույգի մասին, որը փորձում է փախչել Եվրոպա։ Այդ ընթացքում ռեժիսորը հայտնվում է դժվար կացության մեջ․ նա հասկանում է, որ ամենայն հավանականությամբ երիտասարդ զույգի հարաբերություններն «ապօրինի» են, քանի որ կինը խոստացված է ուրիշ տղամարդու։ Գլուխ են բարձրացնում վախն ու ավանդապաշտությունը, իսկ ռեժիսոր լինելը խիստ բարդանում է։ Ինչպես և իրական կյանքում։
Ստեղծագործական կազմը
Պրոդյուսեր՝ Ջաֆար Փանահի
Ռեժիսոր՝ Ջաֆար Փանահի
Սցենարի հեղինակ՝ Ջաֆար Փանահի
Օպերատոր՝ Ամին Ջաֆարի
Հնչյունային ձևավորողներ՝ Խորխե Գարսիա Բաստիդաս, Մարկո Մարչինի
Մոնտաժող՝ Ամիր Էթմինան
Դերերում. Ջաֆար Փանահի, Վահիդ Մոբասերի, Բախթիար Փանջեի, Մինա Քավանի
Արտադրությունը՝ JP Production
Մրցանակներ
Ժյուրիի հատուկ մրցանակ, Վենետիկի ՄԿՓ, 2022, «Արծաթե հայելի» մրցանակ, Օսլոյի «Հարավից բերված ֆիլմեր» փառատոն, 2022, Մրցանակ կինեմատոգրաֆիական քաջության համար, Չիկագոյի ՄԿՓ, 2022, Լավագույն ֆիլմ՝ Իտալիայի կինոքննադատների ազգային սինդիկատի (SNCCI) մրցանակ, Տրիստի ԿՓ, 2023
Ստեղծագործական կազմը
Պրոդյուսեր՝ Ջաֆար Փանահի
Ռեժիսոր՝ Ջաֆար Փանահի
Սցենարի հեղինակ՝ Ջաֆար Փանահի
Օպերատոր՝ Ամին Ջաֆարի
Հնչյունային ձևավորողներ՝ Խորխե Գարսիա Բաստիդաս, Մարկո Մարչինի
Մոնտաժող՝ Ամիր Էթմինան
Դերերում. Ջաֆար Փանահի, Վահիդ Մոբասերի, Բախթիար Փանջեի, Մինա Քավանի
Արտադրությունը՝ JP Production
Մրցանակներ
Ժյուրիի հատուկ մրցանակ, Վենետիկի ՄԿՓ, 2022, «Արծաթե հայելի» մրցանակ, Օսլոյի «Հարավից բերված ֆիլմեր» փառատոն, 2022, Մրցանակ կինեմատոգրաֆիական քաջության համար, Չիկագոյի ՄԿՓ, 2022, Լավագույն ֆիլմ՝ Իտալիայի կինոքննադատների ազգային սինդիկատի (SNCCI) մրցանակ, Տրիստի ԿՓ, 2023
Ջաֆար Փանահի
Ջաֆար Փանահիի (ծնվ․ 1960, Միանե, Իրան) կինոն հաճախ բնորոշում են որպես իրանական նեոռեալիզմ: Անկախ այն բանից, թե նրա վառ ստեղծագործությունն ինչպես է բնութագրվում, Փանահիի ֆիլմերի բացառիկ մարդասիրությունը անկարելի է ժխտել: Նրա կինոն քաղաքային է, արդիական և մարդկային կեցության մանրամասներով հարուստ: Իրանցի մի խումբ ժամանակակից կանանց սոցիալական երկընտրանքի մասին պատող խռովալի դրաման FIPRESCI-ի կողմից համարվեց տարվա կինոնկար և տեղ գրավեց աշխարհի քննադատների կազմած լավագույն ֆիլմերի տասնյակում: Փանահիի անդրանիկ աշխատանքը 1995-ին ստեղծված «Սպիտակ փուչիկն» է: Դրանից առաջ նա վավերագրական ու խաղարկային կարճամետրաժ ֆիլմեր է նկարահանել և որպես ռեժիսորի ասիստենտ աշխատել, ընդ որում` Աբաս Քիառոսթամիի «Ձիթենիների միջով» կիոնկարում, որն էլ առաջ մղեց նրա կարիերան: Փանահին իր առաջին ֆիլմը մկարահանել է Քիառոսթամիի սցենարով: «Սպիտակ փուչիկն» արժանացավ Կաննի ԿՓ-ի «Ոսկե կինոխցիկին», ինչպես նաև այլևայլ փառատոնային պարգևների: Այն դեռատի աղջկա արկածների պատմությունը, որն ուզում է Ամանորին երջանկություն բերող ոսկե ձկնիկ գնել, նշանավորեց նոր կինոտաղանդի հայտնությունը: Փանահիի «Հայելին» վաստակեց Լոկառնոյի ՄԿՓ-ի «Ոսկե ընձառյուծը»` հաստատելով երիտասարդ ռեժիսորի հեռանկարայնությունը: «Բոսոր ոսկին» 2003-ին ընդգրկվեց Կաննի «Հատուկ հայացք» ծրագրում և նվաճեց Ժյուրիի մրցանակը: Որպես լավագույն կինոնկար` ֆիլմը մի շարք մրցանակներ շահեց և քննադատների հիացական արձագանքին արժանացավ:
Ֆիլմացանկ
Վիրավոր գլուխներ (վավ., 1988), Քիշ (վավ., 1991), Ընկերը (կ/մ, 1992), Վերջին քննությունը (կ/մ, 1992), Երկրորդ հայացք (վավ., 1993), Սպիտակ փուչիկը (1995), Արդեքուլ (վավ., 1997), Հայելին (1997), Շրջան (2000), Բոսոր ոսկի (2003), Խաղից դուրս (2006), Կապը քանդելով («Պարսկական գորգ» նովելը, 2007), Սա ֆիլմ չէ (2010), Այն ժամանակ և հիմա («Սահմաններից այն կողմ», «Տարբերություններ» մասերը, 2010), Փակ վարագույր (2013), Տաքսի (2015), Այս ո՞ւր ես հասել, Ջաֆար Փանահի (կ/մ, 2016), Երեք դեմք (2018), Երգող կանայք (վավ., 2020), Թաքնված (կ/մ, 2020), Հավերժական փոթորկի տարին («Կյանք» նովելը, 2021), Ոչ մի արջ (2022):
Ջաֆար Փանահիի (ծնվ․ 1960, Միանե, Իրան) կինոն հաճախ բնորոշում են որպես իրանական նեոռեալիզմ: Անկախ այն բանից, թե նրա վառ ստեղծագործությունն ինչպես է բնութագրվում, Փանահիի ֆիլմերի բացառիկ մարդասիրությունը անկարելի է ժխտել: Նրա կինոն քաղաքային է, արդիական և մարդկային կեցության մանրամասներով հարուստ: Իրանցի մի խումբ ժամանակակից կանանց սոցիալական երկընտրանքի մասին պատող խռովալի դրաման FIPRESCI-ի կողմից համարվեց տարվա կինոնկար և տեղ գրավեց աշխարհի քննադատների կազմած լավագույն ֆիլմերի տասնյակում: Փանահիի անդրանիկ աշխատանքը 1995-ին ստեղծված «Սպիտակ փուչիկն» է: Դրանից առաջ նա վավերագրական ու խաղարկային կարճամետրաժ ֆիլմեր է նկարահանել և որպես ռեժիսորի ասիստենտ աշխատել, ընդ որում` Աբաս Քիառոսթամիի «Ձիթենիների միջով» կիոնկարում, որն էլ առաջ մղեց նրա կարիերան: Փանահին իր առաջին ֆիլմը մկարահանել է Քիառոսթամիի սցենարով: «Սպիտակ փուչիկն» արժանացավ Կաննի ԿՓ-ի «Ոսկե կինոխցիկին», ինչպես նաև այլևայլ փառատոնային պարգևների: Այն դեռատի աղջկա արկածների պատմությունը, որն ուզում է Ամանորին երջանկություն բերող ոսկե ձկնիկ գնել, նշանավորեց նոր կինոտաղանդի հայտնությունը: Փանահիի «Հայելին» վաստակեց Լոկառնոյի ՄԿՓ-ի «Ոսկե ընձառյուծը»` հաստատելով երիտասարդ ռեժիսորի հեռանկարայնությունը: «Բոսոր ոսկին» 2003-ին ընդգրկվեց Կաննի «Հատուկ հայացք» ծրագրում և նվաճեց Ժյուրիի մրցանակը: Որպես լավագույն կինոնկար` ֆիլմը մի շարք մրցանակներ շահեց և քննադատների հիացական արձագանքին արժանացավ:
Ֆիլմացանկ
Վիրավոր գլուխներ (վավ., 1988), Քիշ (վավ., 1991), Ընկերը (կ/մ, 1992), Վերջին քննությունը (կ/մ, 1992), Երկրորդ հայացք (վավ., 1993), Սպիտակ փուչիկը (1995), Արդեքուլ (վավ., 1997), Հայելին (1997), Շրջան (2000), Բոսոր ոսկի (2003), Խաղից դուրս (2006), Կապը քանդելով («Պարսկական գորգ» նովելը, 2007), Սա ֆիլմ չէ (2010), Այն ժամանակ և հիմա («Սահմաններից այն կողմ», «Տարբերություններ» մասերը, 2010), Փակ վարագույր (2013), Տաքսի (2015), Այս ո՞ւր ես հասել, Ջաֆար Փանահի (կ/մ, 2016), Երեք դեմք (2018), Երգող կանայք (վավ., 2020), Թաքնված (կ/մ, 2020), Հավերժական փոթորկի տարին («Կյանք» նովելը, 2021), Ոչ մի արջ (2022):
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐՆԵՐ/ԹՐԵՅԼԵՐ