ԺՅՈՒՐԻՆԵՐ
2009
2009
ԽԱՂԱՐԿԱՅԻՆ ՖԻԼՄԵՐԻ ՄՐՑՈՒՅԹ
ԿՈՀԵՅ ՕԳՈՒՐԻ
Ճապոնիա
Ճապոնական կինոյի ականավոր դեմքերից մեկն է: Ծնվել է 1945-ին Մաեբասիում, Գունմա պրեֆեկտուրայում: Ավարտել է Վասեդա համալսարանի դրամայի բաժինը, եղել է այնպիսի ռեժիսորների ասիստենտը, ինչպիսիք են Սինոդա Մասահիրոն և Ուրույամա Հիսաոն: Նրա բոլոր ֆիլմերը միջազգային ճանաչման են հասել. առաջնեկը` "Տղմոտ գետը", որ էկրան է բարձրացել 1981-ին, նվաճել է մի շարք ճապոնական և արտասահմանյան մրցանակներ, այդ թվում` Մոսկվայի 5-րդ ՄԿՓ-ի Արծաթե մրցանակը: "Կայակոյի համար" ֆիլմը 1984-ին Ֆրանսիայում արժանացել է Ժորժ Սադուլի անվան մրցանակին, իսկ "Մահվան խայթը" 1990-ին Մեծ մրցանակ է ստացել Կաննի փառատոնում:
ԷՐԻԿ ՊՈՂՈՍՅԱՆ
ԱՄՆ
Ամենից շատ ճանաչված է իր "Ռադիոզրույցներ" պիեսով, դրա գլխավոր դերակատարմամբ և էկրանացմամբ (1987). այս աշխատանքի համար ներկայացվել է Փուլիցերի մրցանակի և արժանացել Բեռլինի ՄԿՓ-ի "Արծաթե արջին": Հայտնի է նաև 1980-2000 թթ. Բրոդվեյից դուրս բեմադրված իր վեց մենաներկայացումներով ("Մարդիկ` ներքուստ", "Զվարճանքի տունը", "Հարբեցողությունն Ամերիկայում", "Սեքս, թմրադեղեր և ռոքնռոլ" "Իմ ճակատով հատակին մեխ խփելիս", "Վեր կաց և զգա սուրճի բույրը"), որոնց համար երեք "Օբի" մրցանակ է ստացել: Բացի "Ռադիոզրույցներից", որը 2007-ին վերակենդանացավ Բրոդվեյում, մի շարք մեծ պիեսներ է գրել, որոնց թվում են "արվԱրձանիան՚" (subUrbia), ՙԿրակարանը՚, "Կարմիր հրեշտակը", "Կարճլիկ-հաստլիկը": Հեղինակել է երեք վեպ` "Ծառուղի", "Վատնված գեղեցկություն" և վերջերս լույս տեսած "Ծակծկված սիրտը", ինչպես նաև "Գրառումներ ընդհատակից" նովելը: Որպես դերասան հանդես է եկել բազմաթիվ ֆիլմերում և հեռուստածրագրերում, նկարահանվել Ռոբերտ Օլթմանի "Քեյնի խռովության դատավարությունը", Ատոմ Էգոյանի "Արարատ", ինչպես նաև "Պաշարման մեջ" և "Հրաշքների երկիր" ֆիլմերում: Վերջերս Ադրիան Բրոուդիի և Բիյոնսե Նոուլզի հետ խաղացել է "Կադիլակ Ռեքորդս" կինոնկարում: Այժմ կատարում է կապիտան Դենի Ռոսի դերը "Օրենք և կանոն. քրեական մտադրություն" սերիալում:
ԱԼԲԵՐՏ ՎԻԴԵՐՇՊԻԼ
Գերմանիա
Ծնվել է Վարշավայում, 1960-ին: Դանիայում բարձրագույն կրթություն ստանալուց հետո արվեստի և կինոյի պատմություն է ուսանել Փարիզի I Սորբոնի համալսարանում: 1985-ին փորձնակ է եղել 20th Century Fox International-ում, 1986-ին` մշտական աշխատանքի անցել նույն ընկերության գերմանական բաժանմունքում (Համբուրգ), նախ` որպես ասիստենտ մարկետինգի բաժնում, ապա` գովազդի ղեկավար: 1991-ին ստացել է մարկետինգի ղեկավարի պաշտոնը: 1995-ին հաստատվել է Համբուրգում` պաշտոնավարելով որպես Կինոմարկետինգի (Deyhle-BՊr Medienholding) կառավարիչ տնօրեն: Դարձել է PolyGram Filmed Entertainment-ի մարկետինգի ղեկավարը, երբ այդ ընկերությունը բացել է իր գերմանական մասնաճյուղը: Աշխատանքի անցնելով Universal-ում` Վիդերշպիլը գլխավորել է արտադրանքի տարածման բաժինը մինչև ընկերության փակվելը 2000-ին: Նույն թվականին տեղափոխվել Է Բեռլին` Tobis-StudioCanal-ի արտադրանքի տարածումը վերահսկելու: Հեռանալով Tobis-StudioCanal-ից` 2003-ին դարձել է Համբուրգի կինոփառատոնի տնօրենը: Լյուդվիգսբուրգի վարպետության գերմաներեն/ֆրանսերեն դասընթացի մշտական դասախոս է և Եվրոպական կինոակադեմիայի անդամ:
ՆԱՆԱ ՋՈՐՋԱՁԵ
Վրաստան
1968-1973 թթ. ճարտարապետություն է սովորել Թբիլիսիի գեղարվեստի ակադեմիայում: Նախագծել և կառուցել է վեց շենք: 1974-1980 թթ. կինոարվեստ է ուսանել Թբիլիսիի կինոյի և թատրոնի ինստիտուտում: 1970-2000 թթ. որպես դերասանուհի նկարահանվել է կինոյում: 1985-1998 թթ. դասավանդել է Թբիլիսիի, Մոսկվայի, Բեռլինի կինոինստիտուտներում: 1999-2000 թթ. վարպետության դասեր է կազմակերպել Լոս Անջելեսի կինոինստիտուտում: 2000-2002 թթ. դասավանդել է Համբուրգի կինոինստիտուտում (Գերմանիա): Եղել է Կարլովի Վարիի, Կաննի և շատ այլ կինոփառատոների ժյուրիի անդամ: Բազմաթիվ ֆիլմեր է նկարահանել, այդ թվում` “Ատլանտը” (1979), որի համար արժանացել է Փորձարարական ֆիլմերի կինոփառատոնի Գլխավոր մրցանակին (Տալլին, Էստոնիա, 1979) և Անդրանիկ ֆիլմերի կինոփառատոնի ժյուրիի մրցանակին (Թբիլիսի, 1980): “Ուղևորություն դեպի Սոպոտ”-ը (1980) արգելվել է քաղաքական նկատառումներով: Ինչևէ, առաջին անգամ ցուցադրվելով 1987-ին` ֆիլմն արժանացել է Օբերհաուզենի ՄԿՓ-ի Մեծ մրցանակին և Էկումենիկ ժյուրիի մրցանակին` հումանիզմի համար: "Ռոբինզոնական կամ իմ անգլիացի պապիկը" ֆիլմը (1986) "Ոսկե կինոխցիկ՚ է նվաճել Կաննի ՄԿՓ-ում (1987), Մեծ մրցանակ` Սվերդլովսկի ԿՓ-ում (1987), Ժյուրիի մրցանակ` Տոկիոյի ՄԿՓ-ում (1988) և ՙՆիկե՚` որպես լավագույն ռեժիսորական աշխատանք (1988): Ջորջաձեի ֆիլմերի շարքում են նաև "Սիրահարված խոհարարի հազար ու մեկ բաղադրատոմսը" (1996), որը մրցանակներ է շահել Կաննում, Կարլովի Վարիում, Լատվիայում, Անապայում (Ռուսաստան)` լավագույն սցենարի համար, 1997-ին` ներկայացվել "Օսկարի", "27 գողացված համբույրները" (2000), "Ծիածան սարքողը" (2008), ինչպես նաև "Էրոսի" (1984), "Բանաստեղծ Ռովաչիձե" (1990), "Լա Նապուլ դղյակը" (1992), "Մի քիչ Վրաստանի մասին" (1993) վավերագրական ֆիլմերը: 1994-ից Ջորջաձեն Եվրոպական կինոակադեմիայի, իսկ 1996-ից Ամերիկյան կինոռեժիսորների գիլդիայի անդամ է:
ԱՐՍԻՆԵ ԽԱՆՋՅԱՆ
Կանադա
Ծնվել է 1958-ին Բեյրութում, հայ ծնողներից: 1975-ին ընտանիքը, թողնելով իր անկայուն երկիրը, մեկնել է Մոնրեալ, որտեղ Արսինեն իսպաներեն և ֆրանսերեն է ուսանել Կոնկորդիա համալսարանում: Ուսումը շարունակել է Մոնրեալի համալսարանում` քաղաքագիտության մագիստրոսի կոչում ստանալու համար, ապա` հանդիպել ապագա ամուսնուն` Թորոնթոյում հաստատված ռեժիսոր Ատոմ Էգոյանին, և տեղափոխվել Թորոնթոյի համալսարան: Խաղացել է Թորոնթոյում բեմադրված մի շարք ներկայացումներում, որոնցից են "Եղբայր Անդրեի սիրտը" և "Կրոմանյոնյան հարսանիքը", իսկ հետո Էգոյանը համոզել է նրան նկարահանվել իր "Հարազատը" (1984) ֆիլմում: Այդ թվականին էլ Արսինեն թողել է աշխատանքը Օնտարիոյի արվեստի խորհրդում` դերասանությամբ լրջորեն զբաղվելու համար: Հանդես է եկել Էգոյանի ֆիլմերի մեծ մասում, որոնց թվում են "Ընտանեկան դիտումը" (1987), "Խոսուն դերերը" (1989), "Ապահովագրական գործակալը" (1991), "Օրացույցը" (1993), "Էկզոտիկան՚" (1994), "Լուսավոր գալիքը" (1997), "Ֆելիսիայի ուղևորությունը" (1999), "Արարատը" (2002, որի համար "Ջինի" մրցանակ է ստացել` որպես լավագույն դերասանուհի), "Որտեղ է թաքնված ճշմարտությունը" (2005) և "Երկրպագությունը" (2009): Նրա մասնակցությամբ ստեղծված մյուս ֆիլմերից են "Սաբահը" (2005), Դոն Մքքելարի մեծ ճանաչում գտած "Վերջին գիշերը" (1998) և "Արտույտների ագարակը" (2007): Հանդես է եկել նաև հեռուստատեսությամբ ("Կողմնակի ազդեցություններ", "Անմիտ սիրտ", "Պատրաստված է Կանադայում"): Էգոյանի համար Արսինե Խանջյանը ոգեշնչման աղբյուր է իր հայկական արմատներին անդրադառնալու համար:
ՊԱԿՈ ՊՈՉ
Իսպանիա
Ծնվել է 1951-ին Բարսելոնում: Սկսել է աշխատել որպես մշակութային իրադարձությունների լուսանկարիչ և կինոարտադրության կառավարիչ: Եղել է մի շարք հեռուստաֆիլմերի ու մինի սերիալների, կարճամետրաժ, խաղարկային և վավերագրական կինոնկարների պրոդյուսերը, ինչպիսիք են Իսակի Լակուեստայի "Ժամանակի լեգենդը", "Կրավանն ընդդեմ Կրավանի", Խոսե Լուիս Գերինի "Ինիսֆրի"-ն, Մանուել Ուերգայի "Գաուդին": Ժան-Լուի Կոմոլլիի "Դուրրուտի"-ի համապրոդյուսերն է: Բազմաթիվ մրցանակներ է ստացել աշխարհի տարբեր կինոփառատոներում: 1991-ին Բարսելոնում արժանացել է Ազգային կինոմրցանակի: Աշխատել է նաև որպես մշակութային մենեջեր տարբեր ոլորտներում: Ներկայումս պրոդյուսերություն է դասավանդում Բարսելոնի Պոմպեու Ֆեբրա համալսարանում (UPF), հեռուստատեսության և կինոյի պրոդյուսեր է, ՙSerra d’Or՚ հանդեսի հեղինակ, մշակութային մենեջեր և խորհրդատու:
ՎԱՎԵՐԱԳՐԱԿԱՆ ՖԻԼՄԵՐԻ ՄՐՑՈՒՅԹ
ԱԼԵՔՍԱՆԴՐ ՌՈԴՆՅԱՆՍԿԻ
Ռուսաստան
Ծնվել է 1961-ին Ուկրաինայում: Կինոյի ու հեռուստատեսության ամենամեծ պրոդյուսերներից մեկն է Ռուսաստանում: Ավարտել է Կիևի թատրոնի և արվեստի ինստիտուտը, 1983-1990 թթ. աշխատել է վավերագրական ֆիլմերի "Կիևնաուչֆիլմ" ստուդիայում: 1990-1994 թթ. եղել է Innova-Film կինոստուդիայի (Գերմանիա) գլխավոր պրոդյուսերը և ռեժիսորը: Կրթությամբ ռեժիսոր լինելով` այժմ Մոսկվայի CTC մեդիա հոլդինգի նախագահն է և վճռորոշ դեմք Ռուսաստանի ԶԼՄ-ների ոլորտում: Որպես ռեժիսոր` մի շարք վավերագրական ֆիլմեր ունի ժամանակակից Ռուսաստանի մասին, ընդ որում` 1992-ին ստեղծված "Մնաս բարով, ԽՍՀՄ" երկմասանոց կինոնկարը, որը բազմաթիվ մրցանակներ է ստացել: Շատ այլ ֆիլմերի և սերիալների պրոդյուսերն է, այդ թվում` "Սիրահարված խոհարարի հազար ու մեկ բաղադրատոմսը" (1996), "Երկու լուսին, երեք արև" (1998), "Արևելք-Արևմուտք" (1999), "Բուրժույի ծննդյան օրը" (2000), "Խեղճ Նաստյան" (2004), "Ծովաստղի ասպետները" (2004), "Վարորդ Վերայի համար" (2004), "Վիոլա Տարականովա" (2004), "Գեղեցիկ մի ծնվիր" (2005), "Կիսամշուշ", (2005), "Մեծ չարիք և մանր ստորություններ" (2005), "Արևը" (2005), "Իմ անձնական թշնամին" (2005), "Բարբիի ամուսնությունը" (2005), "Զինվորական դեկամերոն" (2005), "9-րդ գումարտակը" (2005), "Պիտեր FM" (2006), "Գժանոց" (2006), "Շոգ" (2006), "Ստարլեյ, հաղթանակ և գարուն" (2007), "Կադետություն", (2006-2007), "18-14" (2007), "Մարդաբնակ կղզին" (2008):
ՄԻԽԱՅԵԼ ՎԻԴԵՄԱՆ
Գերմանիա
Ծնվել է 1949-ին Քասելում (Գերմանիա): 1968-ին ավարտել է ծննդավայրի Վիլհելմի քոլեջը: 1968-72 թթ. ուսանել է Մյունխենի հեռուստատեսության և կինոյի պետական դպրոցում: Վենդերսի, ֆոն Տրոտայի, Պետերսենի, Հաուֆի և այլոց ֆիլմերի արտադրության կառավարիչն ու գործադիր պրոդյուսերն է եղել: 1979-83 թթ. հանդես է եկել որպես կինոպրոդյուսեր, նրա թողարկած "Թեոն ընդդեմ մնացած աշխարհի" ֆիլմը (1980), որ ՙՈսկե էկրան՚ մրցանակի է արժանացել, 3 միլիոն մարդ է դիտել Գերմանիայում: 1986-2000 թթ. աշխատել է Նոր Հռենոս-Վեստֆալիա երկրամասի մշակութային կինոհիմնադրամի Filmburo NW-ում: 1994-ից դրա կառավարիչ տնօրենն է: 2003-ից այդ երկրամասի կինոհիմնադրամի Production II բաժնի ղեկավարն է: 2005-ից Լյունենի ԿՓ-ի` Գերմանական կինոյի փառատոնի մենեջերն է:
ԷՆԻՍ ՌԻԶԱ
Թուրքիա
Ծնվել է 1948-ին Թուրքիայում: Դեռ դպրոցական տարիներից սկսել է հետաքրքրվել լուսանկարչությամբ, թատրոնով ուկինոյով: Համալսարանում դարձել է դերասան և ռեժիսոր, DOST անկախ թատերախմբի ուժերով բեմադրել բազմաթիվ պիեսներ: Նրա լուսանկարչական գործերը ցուցադրվել են Ֆրանսիայում և ԱՄՆ-ում: 1969-ից սկսել է վավերագրական ու կարճամետրաժ ֆիլմեր նկարահանել: Թուրքիայի Երիտասարդ կինոշարժման հիմնադիրներից և ակտիվիստներից է, վավերագրական ֆիլմերի բազմաթիվ ցուցադրություններ ու փառատոներ է կազմակերպել Թուրքիայի տարբեր շրջաններում: 70-ականներին նրա "Այլ արև", "Ողջույն", "Սարի ծաղիկը", "Թուրքիա 1971" խաղարկային և վավերագրական ֆիլմերը ճանաչման հասան արտասահմանում և հաջողության արժանացան: Այդ նույն տարիներին մասնակցել է MTV (Milliyet TV) վավերագրական հեռուստաալիքի ստեղծմանը: Մեծ ջանքեր է գործադրել նաև վերջինիս արխիվի ստեղծման համար և նկարահանել շատ վավերագրական ֆիլմեր: 1987-ին պրոդյուսեր Նալան Սաքըզլիի հետ հիմնել է VTR Film Directing Research & Production Company-ն և սկսել ֆիլմերն անկախ արտադրել: 1996-ին ակտիվորեն մասնակցել է Թուրքիայի վավերագրողների ընկերակցության հիմնադրմանը և 8 տարի եղել այդ ընկերակցության ներկայացուցիչն ու վարչության նախագահը: Աշխատում է հատկապես սոցիալական թեմաներով, ինչպիսիք են արտագաղթը, փողոցային երեխաները և սոցիալական պատմությունը: Նրա ֆիլմերը ցուցադրվել են Թուրքիայի ու արտերկրի շատ կինոփառատոներում, կազմակերպություններում և հեռարձակվել հեռուստատեսությամբ: Բուհում և ասպիրանատուրայում վավերագրական կինոյի դասընթաց է վարում: Վերջերս Մարմարայի համալարանում կինոյի և քաղաքականության մասին դասընթաց է կարդում քաղաքագիտության և միջազգային կապերի բաժնում, իսկ վավերագրական կինոյի մասին` համալսարանի Գեղարվեստի ինստիտուտում:
ՅԱՆ ՀԵՅԴՆ ՍՄԻԹ
Մեծ Բրիտանիա
2007-ից Միջազգային կինոուղեցույցի (International Film Guide) խմբագիրն է: Գրել է բազմաթիվ հրատարակություններիհամար, հաճախ հանդես եկել հեռուստատեսությամբ և ռադիոյով: Reuters նորությունների գործակալությունում 11 տարի աշխատելուց հետո 2006-ին հեռանալով այնտեղից` ազատ հեղինակ և խմբագիր է եղել: Գրել է, ի թիվս այլոց, Time Out, Vertigo, Electric Sheep և Sight and Sound պարբերականների համար: Նաև "24 կադր" շարքի (24 Frames) խմբագիրն է, մի շարք, որի ուշադրության կենտրոնում աշխարհի ազգային և տարածաշրջանային կինեմատոգրաֆներն են: Նրա խմբագրությամբ 2009-ի վերջին լույս կտեսնի "24 կադր. Չինաստանի և Հարավարևելյան Ասիայի կինոն" հատորը: Axiom Films-ի և Artefact Films-ի խորհրդատուն է` պատասխանատու նրանց թողարկած DVD-ների բովանդակության համար: Համադրում և վարում է The Screen Salon-ը, որն ամսական կինոֆորում է Լոնդոնի կինոթատրոններում և հանդիսատեսներին կինոմշակույթն ուսումնասիրելու առիթ է ընձեռում: Կինոանցուդարձի մասին Sky News-ով ցուցադրվող Cinepolitics-ի մշտական հյուրերից է: Հարցազրույցի ժանրով ներկայացրել է բազմաթիվ դերասանների, ռեժիսորների և կինոգործիչների աշխատանքը` սկսած Պատրիկ Շերոյից, Մայքլ Նայմանից և Լուի Գարելից մինչև Օթար Իոսելիանի, Ալան Բենեթ և Դենի Գլովեր:
ԱՐՏՅՈՄ ՄԵԼՔՈՒՄՅԱՆ
Հայաստան
Օպերատոր, Ռուսաստանի կինեմատոգրաֆիստների միության, Եվրոպական կինոակադեմիայի անդամ: Ծնվել է 1951-ին Հադրութում (Լեռնային Ղարաբաղ): 1969-70 թթ. ուսանել է Կիևի քաղաքացիական ավիացիայի ինժեներական ինստիտուտում, 1970-72 թթ.` Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտում: 1980-ին ավարտել է Մոսկվայի կինոինստիտուտի (ՎԳԻԿ) օպերատորական բաժինը: Դիպլոմային աշխատանքը` “Արարման ութերորդ օրը”, գլխավոր մրցանակի է արժանացել Տրիեստի ՄԿՓ-ում (Իտալիա): “Հայֆիլմ” կինոստուդիայում որպես բեմադրող օպերատոր նկարահանել է “13-րդ առաքյալը” (1987), “Վերադարձ ավետյաց երկիր” (1991), “Ձայն բարբառոյ…” (1991), “Վերջին կիրակին” (1994), “Լռության սիմֆոնիա” (2002), “Պոետի վերադարձը” (2006) և այլ ֆիլմեր: 90-ականներին աշխատել է նաև “Լենֆիլմ” կինոստուդիայում, որտեղ նրա նկարահանած ֆիլմերի թվում են “Ռուսական շոգեքարշը”, “Ես առաջինը տեսա քեզ”, “Վաղենակի ծաղիկները” (գլխավոր մրցանակի է արժանացել “Պատուհան դեպի Եվրոպա” ԿՓ-ում): Մելքումյանը հանդես է եկել նաև որպես հեռուստատեսային բազմասերիանոց ֆիլմերի գլխավոր օպերատոր (“Զբոսաշրջիկներ”, “Օդանավակայան-2”, “Արձակուրդային սիրավեպ”, “Ադրենալին”): 2007-ին Անդրեյ Զվյագինցևի հետ հեղինակել է “Արտաքսում” ֆիլմի սցենարը` Վիլյամ Սարոյանի “Ծիծաղելի բան” վիպակի մոտիվներով:
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԱՄԱՅՆԱՊԱՏԿԵՐ ՄՐՑՈՒՅԹ
ՀԱՅԿ ԲԱԼՅԱՆ
Նիդերլանդներ
Ծնվել է 1954-ին Ամստերդամում: 2003-ին դարձել է Artisհիմնադրամիարքայական կենդանաբանական այգու տնօրենը: Եվրոպական կինոակադեմիայի անդամ է: Իր մասնագիտական կյանքն ու բնակատեղին փոխելուց առաջ Բալյանը երկար ժամանակ հաջողակ կինոձեռնարկու էր, կառավարիչ տնօրեն, փորձագետ և կինոպրոդյուսեր: 1975-1996 թթ. եղել է Հոլանդիայի և Բելգիայի` խաղարկային և հեռուստատեսային ֆիլմեր թողարկող, ինչպես նաև թատերական, վիդեո և հեռուստատեսային արտադրանք տարածող առաջատար կինոընկերություններից մեկի գլխավոր փայատերն ու կառավարիչ տնօրենը: 1993-ին իր բաժնետոմսերը PolyGram Filmed Entertainment-ին վաճառելով` դարձել է վերջինիս կառավարիչ տնօրենը Բենելյուքսում և 1996-ին տեղափոխվել Համբուրգ` որպես կառավարիչ տնօրեն PolyGram Filmed Entertainment-ի գործերը Գերմանիայում, Ավստրիայում և Շվեյցարիայում կարգավորելու: 1999-2002 թթ. աշխատակցել է Canal+-ին նախ` որպես խորհրդատու, ապա` մասնակցել Studio Canal նորաստեղծ եվրոպական կինոստուդիայի կառավարմանը: 2001-2003 թթ. թողարկել է իր վերջին ֆիլմը կնոջ` Վիբկե Տոպելի մասնակցությամբ: Հոլանդական առաջատար թատերախմբերից մեկի` Minerva Bioscopen-ի փայատերն ու համատնօրենն է: 1999-2001 թթ. եղել է SENTER-ի և FINE-ի` Հոլանդիայի էկոնոմիկայի նախարարության հիմնած երկու հաստատությունների կինոխորհրդատուն, իսկ 2005-2007 թթ.` Հոլանդական կինոհիմնադրամի վարչության անդամ: 2008-ից Հոլանդական կինոթանգարանի վարչության անդամ է: Իմանալով, որ Natura Artis Magistra-ն նոր տնօրեն է փնտրում, Բալյանը որոշել է փոխել իր կյանքը և իրականացնել մանկության երազանքը` դառնալ կենդանաբանական այգու տնօրեն, մի բան, որ նրան հնարավորություն կտար դրսևորելու իր խորին հետաքրքրությունը բնաշխարհի հանդեպ: 1838-ին հիմված Natura Artis Magistra-ն շահույթ չհետապնդող հիմնադրամ է և ներքաղաքային կենդանաբանական այգի Ամստերդամի կենտրոնում: Բալյանի ղեկավարությամբ ապագայի բացառիկ ծրագիր է մշակվել և արդեն մասամբ իրականացվել` էապես մեծացնելով կենդանաբանական այգու բնակիչների և այցելուների թիվը:
ԷՐԻԿ ՆԱԶԱՐՅԱՆ
ԱՄՆ
Ծնվել է Հայաստանում, 1976-ին և 1981-ին` ընտանիքի հետ արտագաղթել Լոս Անջելես: Հոր` Հայկի լուսանկարչական լաբորատորիայում քառամյա փորձառությունից հետո, քոլեջում սովորելիս, սկսել է զբաղվել ազատ ֆոտոլրագրությամբ` մշակույթի, կինոյի, ներգաղթի և սպորտի մասին նյութեր տալով Հարավային Կալիֆորնիայի հայկական համայնքում և Լեռնային Ղարաբաղում: Նրա աշխատանքները հրապարակվել են MovieMaker Magazine, Written By, Ararat Quarterly, Armenian International Magazine (AIM) և The Armenian Reporter պարբերականներում: Արկի զոհ դարձած ղարաբաղցու մասին պատմող «Լույս և փական» պատմվածքի համար Էրիկն արժանացել է «Նոր դարի գրող» մրցանակին (New Century Writer’s Award), իսկ «Առատության երկիր» սցենարի համար` AFFMA-ի (Կինոյի, երաժշտության և արվեստի «Արփա» հիմնադրամ) մրցանակին: Հարավային Կալիֆորնիայի համալսարանի Կինոյի և հեռուստատեսության դպրոցում ռեժիսուրա, կինոդրամատուրգիա և օպերատորություն է սովորել` ուսումն ավարտելով որպես արվեստի մագիստրոս կինոյի գծով: Ամառները ճանապարհորդել է Հարավային Կովկասում` լուսանկարելով Լեռնային Ղարաբաղի հետպատերազմյան կյանքը: 2007-ին սեփական սցենարով նկարահանել է «Կապույտ ժամը»` իր առաջին խաղարկային ֆիլմը, որի պրեմիերան կայացել է Սան Սեբաստիանի 55-րդ ՄԿՓ-ում, «Նոր ռեժիսոր» մրցանակին հավակնող ֆիլմերի մրցույթում: AFFMA-ի 10-րդ ՄԿՓ-ում այդ ֆիլմի համար ճանաչվել է լավագույն ռեժիսոր: «Ոսկե ծիրան»5-րդ ՄԿՓ-ում Նազարյանը «Ոսկե ծիրանի» է արժանացել «Հայկական համայնապատկեր» ծրագրի լավագույն ֆիլմի համար, Էկումենիկ ժյուրիի, Վարչապետի և Մշակույթի նախարարության մրցանակներին: 2008-ին «Հսկաներ» սցենարի համար ստացել է Ամերիկյան կինոակադեմիայի Նիքոլ դրամաշնորհը: Կինոակադեմիայի պատմության մեջ առաջին հայն է, որ արժանացել է այդ դրամաշնորհին:
ԱՆԵՏԱ ԵՐԶՆԿՅԱՆ
Հայաստան
Կինոգետ, Հայաստանի կինոգործիչների միության անդամ, Հայաստանի կինոգետների և կինոլրագրողների ասոցիացիայի անդամ, պրոֆեսոր: Ծնվել է 1949-ին Երևանում, հայտնի կինոռեժիսոր Յուրի Երզնկյանի ընտանիքում: 1971-ին ավարտել է Երևանի պետհամալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը, ապա` ուսումը շարունակել Մոսկվայի արվեստաբանության գիտահետազոտական ինստիտուտում: 1973-1989 թթ. աշխատել է Հայաստանի կինեմատոգրաֆիստների միության վարչությունում որպես ստեղծագործական մասնաճյուղերի նախագահ: 1986-ին ընտրվել է այդ միության քարտուղար: 1977-ից դասախոսել է Աբովյանի անվ. մանկավարժական ինստիտուտի կուլտուրայի ֆակուլտետի կինոյի և հեռուստատեսության ամբիոնում, 1996-ից դասավանդում է Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտում: 2000-ից նույն ինստիտուտում ղեկավարում է կինոգետների արվեստանոցը: Կինոյին և հեռուստատեսությանը նվիրված հոդվածների, «Կինոարվեստի դերը մատաղ սերնդի դաստիարակության գործում» (1986), «Հայկական հեռուստատեսության գեղարվեստական հաղորդակցության սկիզբը» (2008) գրքերի հեղինակն է: 2006-ին նշանակվել է Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտի` ուսումնագիտական գծովպրոռեկտոր:
ԳՐԻԳՈՐ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ
Հայաստան
Ռեժիսոր: Ծնվել է 1950-ին Երևանում: 1975-ին ընդունվել է Երևանի Խ. Աբովյանի անվ. մանկավարժական ինստիտուտի կուլտուրայի ֆակուլտետի ռեժիսորական բաժին (կուրսի ղեկավար` Գ. Մելիք-Ավագյան): 1980-ին, ավարտելով ինստիտուտը, մեկնել է Մեղրի, ուր աշխատել է որպես տեղի ժողովրդական թատրոնի ռեժիսոր: 1981-1984 թթ. ռեժիսոր է եղել հեռուստաֆիլմերի «Երևան» ստուդիայում: 1987-ին ընդունվել է «Հայֆիլմ» կինոստուդիա, այնուհետև` աշխատանքի անցել «Հայկ» կինոստուդիայում որպես փաստավավերագրական ֆիլմերի ռեժիսոր: 1988-ին նրա «Թատերական հրապարակ» ֆիլմը մասնակցել է Սվերդլովսկի ոչ խաղարկային ֆիլմերի 1-ին ՄԿՓ-ին և արժանացել ժյուրիի մրցանակին:1989-ին նույն ֆիլմը Կիևի ՄԿՓ-ում ստացել է Մեծ մրցանակ, իսկ 1990-ին Հարությունյանը հրավիրվել է այդ փառատոնին` որպես ժյուրիի անդամ: Նրա աշխատանքները միջազգային կինոփառատոներում արժանացել են տարբեր մրցանակների:Ավելի քան տասնհինգ ֆիլմի հեղինակ է
ՆՈՐԻԿ ՔԵՇԻՇՅԱՆ
Գերմանիա
Գերմանահայ է, ծնվել է 1960-ին Թեհրանում: Էկոնոմիկա և ճարտարագիտություն է ուսանել, աշխատել է այս բնագավառներում: 1999-ին Ռազմիկ Մելքոնյանի հետ հիմնել է Genia Film Arts-ը: Այդ ժամանակից ի վեր Մելքոնյանի կարճամետրաժ ֆիլմերի պրոդյուսերն է, որոնց թվում են «Կարման», «Պարտվողը», «Երրորդ աշխարհը», «Ծծակը» և «Միայն այս անգամ»-ը: «Պարտվողն» ու «Կարման» Գերմանիայի ֆիլմերի գնահատման կենտրոնի կողմից «արժեքավոր» որակումն են ստացել: «Պարտվողը» ցուցադրվել է Գերմանիայի տարբեր հեռուստաալիքներով և ներկայացվել մի շարք կինոթատրոններում: «Կարմա» կարճամետրաժ սև կատակերգությունը ցուցադրվել է Գերմանիայի և արտասահմանի կինոթատրոններում: 2002-ին առաջին անգամ Հայաստան այցելելուց հետո Քեշիշյանը խիստ տարվել է այստեղ ֆիլմեր արտադրելու գործունեությամբ:
FIPRESCI ԺՅՈՒՐԻ
ԺԱՆ-ՄԱՔՍ ՄԵԺԱՆ
Ֆրանսիա
Ծնվել է Նիմում: Ֆրանսիական գրականության գիտակ է, դոկտոր, «Ֆելլինի. մի երազանք, մի կյանք» (1997) և այլ գրքերի հեղինակ, մասնավորապես` Վուդի Ալենի, Պեդրո Ալմոդովարի և Էմիր Կուստուրիցայի մասին: Կինովերլուծություն, նոր տեխնոլոգիաներ և վավերագրում է դասավանդում, համագործակցում Jeune Cinռma և www.iletaitunefoislecinema.com հանդեսների հետ: Ֆրանսուազ Օնտենիանտի հետ գրել է «Դպրոցը` սրտում. ալլեգրո, բայց ոչ այնքան» գիրքը դպրոցի մասին և ղեկավարել կինոյին վերաբերող շատ հեղինակային աշխատություններ: L’Harmattan հրատարակչության «Նոր մանկավարժություն» (Nouvelles Pռdagogies) շարքի ղեկավարն է: Ղեկավարում է նաև Nouvel Observateur թերթիhttp://bibliobs.nouvelobs.com/blog/cinelivres կայքում կինոյին վերաբերող նոր գրքերի բլոգը: Այժմ Ֆեդերիկո Ֆելլինիին նվիրված «Ֆելլինիչիտտա» համատեղ գիրքն է պատրաստում, որը լույս կտեսնի 2009-ի սեպտեմբերին:
ՋՈՎԱՆՆԻ ՕՏՏՈՆԵ
Իտալիա
Ծնվել է 1954-ին Պավիայում (Իտալիա): Ապրում է Հռոմում: Պրոֆեսիոնալ կինոքննադատ է, մասնավորապես բրազիլական և արգենտինական կինոյի մասնագետ: 1990-ից սկսած` քննախոսականներ է գրում Իտալիայի, Իսպանիայի և Բրազիլիայի կինոհանդեսների համար և ամեն տարի մասնակցում գլխավոր եվրոպական կինոփառատոներին (Ռոտերդամ, Բեռլին, Կանն, Լոկառնո, Վենետիկ, Սան Սեբաստիան, Լոնդոն և այլն): Հիմնական փառատոներում ցուցադրվող բրազիլական ֆիլմերի մասին 2003-ից ի վեր ամեն ամիս գրում է www.musibrasil.net կայքում: 2008-ից FIPRESCI-ի անդամ է: Պեզարոյի Նոր կինոյի փառատոնի (Իտալիա), Լաս Պալմաս դե Գրան Կանարիայի ՄԿՓ-ի (Իսպանիա), Ֆրիբուրի ՄԿՓ-ի (Շվեյցարիա) խորհրդատուն է և փառատոնային ծրագրի համադրող: Մտահղացել և կազմակերպել է շատ ցուցադրումներ և հետահայաց ցուցադրություններ:
ԱՐԾՎԻ ԲԱԽՉԻՆՅԱՆ
Հայաստան
Կինոգետ, բանասեր, սփյուռքագետ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու, FIPRESCI-ի` Կինոգետների և կինոլրագրողների միջազգային դաշնության հայկական մասնաճյուղի փոխնախագահ: Ծնվել է 1971-ին Երևանում: 1988-1993 թթ. ուսանել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի հայոց լեզվի և գրականության բաժնում: 1996-1997-ին եղել է Ուփսալայի համալսարանի (Շվեդիա) հրավիրված գիտաշխատող: Այժմ աշխատում է ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտի հայ սփյուռքի բաժնում: 1989-ից աշխատակցում է Հայաստանի և արտերկրի մամուլին` կինոյին, մշակույթին, հայ սփյուռքին, հայագիտության տարբեր բնագավառներին վերաբերող հոդվածներով, ինքնուրույն և թարգմանական գրական ստեղծագործություններով: Հայ իրականության տարբեր կողմերի վերաբերյալ ավելի քան 10 գրքի հեղինակ և խմբագիր է: Նրա ամենածավալուն աշխատությունն է «Հայերը համաշխարհային կինոյում» ուսումնասիրությունը (2004): 2004-ից համագործակցում է «Ոսկե ծիրան» միջազգային կինոփառատոնի հետ` որպես ծրագրերի համակարգող: Մասնակցել է միջազգային գիտաժողովների, փառատոների եւ հանդիպումների:
ԷԿՈՒՄԵՆԻԿ ԺՅՈՒՐԻ
ԳՈՒԻԴՈ ԿՈՆՎԱՆ
Բելգիա
Ծնվել է 1956-ին, բելգիացի է: Մշակույթի պատմության և սոցիալական մշակութային մարդաբանության մասնագետ: Թեկնածուական է պաշտպանել կինոյի պատմությունից: Բազմաթիվ գրքեր և հոդվածներ է հրապարակել աֆրիկյան, ասիական, լատինաամերիկյան և եվրոպական կինոյի մասին: SIGNIS-ի քարտուղարությունում ԶԼՄ-ների և կինոփառատոների հետ մասնագիտական կապերի հաստատման պատասխանատուն է և «SIGNIS Media» հանդեսի խմբագիրը: Միջազգային կինոփառատոների խորհրդատու է և Բելգիայի մասնագիտական կինոմամուլի ընկերակցության (Բրյուսել) քարտուղարն ու Բելգիայի Աֆրիկյան կինոյի փառատոնի նախագահը: Վերջին 25 տարում քանիցս ժյուրիի անդամ է եղել տարբեր միջազգային կինոփառատոներում:
ԳԵՎՈՐԳ ԱԲԵՂԱ ՍԱՐՈՅԱՆ
Հայաստան
Ծնվել է 1977թ. Մասիսում: Ուսանել է Սուրբ Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում: Անգլերեն լեզու և հոգեբանություն է սովորել Քոնֆորդիա քոլեջում (ԱՄՆ): Աստվածաբանության բակալավրի աստիճանն ստացել է Մեծ Բրիտանիայի Լիդսի համալսարանում, իսկ մագիստրոսինը` Օքսֆորդի: Վազգենյան հոգևոր դպրոցի տեսուչ է:
ԴԸՆԻԶ ՄՅՈՒԼԵ
Ֆրանսիա
Ֆրանսիայի ռեֆորմիստական եկեղեցու և ժնևի բողոքական եկեղեցու պաստոր: Կաննում անցկացրած մանկությունից, համալսարանում մանկավարժություն և հումանիտար գիտություններ ուսանելուց հետո ավարտել է Մոնպելյեի (Ֆրանսիա) Բողոքական աստվածաբանական համալսարանը, ինչպես նաև Չիկագոյի և Ռիչմոնդի (ԱՄՆ) Բողոքական աստվածաբանական համալսարանը: Քահանա է եղել ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի և Շվեյցարիայի տարբեր եկեղեցական ծխերում: PRO-FIL-ի (Ֆրանսիա),WACC-իանդամ է, INTERFILM-ի փոխնախագահ: 2000-ից որպես INTERFILM-ի պատվիրակ, SIGNIS-ի հետ կազմում է Կաննի փառատոնի էկումենիկ ժյուրին: Եղել է Լոկառնոյի, Բեռլինի, Կաննի, Մոնրեալի կինոփառատոների, 5-րդ «Ոսկե ծիրանի» էկումենիկ ժյուրիի անդամ։